Arjen van der Cruijsen Lichtontwerp

Hoe je je gemeente op de kaart zet met een openbare lichtroute

Rabobank de Langstraat is onderdeel van de lichtroute in Waalwijk

Als gemeente wil je graag bloeiende lokale ondernemingen en betrokken en trotse inwoners. Ook is het goed voor jouw gemeente als je bezoekers en investeerders aantrekt. Dit is mogelijk door aandacht te besteden aan de openbare verlichting en een lichtroute in jouw dorp of stad te ontwikkelen.

 

Een lichtroute is een aaneenschakeling van aangelichte objecten en gebouwen en vertelt het verhaal van jouw gemeente. Lichtroutes zijn daarom goed voor de zichtbaarheid van een dorp of stad en vormen een impuls voor de lokale economie en cultuur.

De Wet Blue-route in Waalwijk

Een goed voorbeeld van een lichtroute is de Wet Blue-route in Waalwijk. Deze route is in 2012 begonnen als afstudeerproject van Arjen van der Cruijsen voor zijn Master Architecturaal Lichtontwerp aan de Polytechnische Universiteit van Madrid. Ondertussen heeft hij met zijn bedrijf Arjen van der Cruijsen Lichtontwerp de lichtroute ontwikkeld. De route is met 15 locaties, aansluiting bij het regionaal bureau van toerisme en een fiets- en wandelroute uitgegroeid tot een succes.

 

In Waalwijk is de leer- en schoenenindustrie van oudsher gevestigd. Nauw verbonden met deze geschiedenis is de lichtblauwe kleur ‘wet blue’ die dierenhuiden kregen nadat ze gelooid zijn met behulp van chroom. In de lichtroute schakelt de kleur wet blue de gebouwen en objecten aan elkaar. De stadspoort is bijvoorbeeld verlicht met symbolen uit de schoenenindustrie.

 

De geschiedenis van Waalwijk: zichtbaar en springlevend

Steeds meer inwoners van Waalwijk haken met hun huis, restaurant of bedrijf aan bij de Wet Blue-route. Bij LangstraatTV vertellen zowel particulieren als ondernemers enthousiast over hun deelname. Hans van der Schans vertelt bijvoorbeeld over de voormalige kousenfabriek, waar nu zijn administratiekantoor gevestigd is. De oude schoorsteen is blauw verlicht en op de gevel is een foto van de oude fabriek geprojecteerd.

 

Het verhaal van de stad is geworteld in het verleden, maar nog steeds springlevend. Veel inwoners werken in de schoenenindustrie of hebben een familiegeschiedenis die hiermee verbonden is. Het zijn hun eigen verhalen of die van hun grootouders, buren en stadgenoten die verteld worden in de lichtroute. Veel inwoners werken of wonen ook in historische panden. Sommige kunstenaars hebben bijvoorbeeld hun atelier gevestigd in voormalig schoenlappershuisjes.

 

Infographic over de ambities van gemeenten

De voordelen van een lichtroute in jouw gemeente

De Wet Blue-route bewijst dat permanente lichtroutes een geweldige impuls geven aan de citymarketing van een stad. Anders dan commerciële tijdelijke routes als Amsterdam Light Festival en Glow Eindhoven is de Wet Blue-route tot stand gekomen in samenwerking met de inwoners en lokale ondernemers. Welke voordelen heeft dit voor de economie, de cultuur en het klimaat?

 

1. Impuls voor de lokale economie

Een lichtroute die mede ontstaat door lokale initiatieven brengt de economie tot bloei. Lokale horeca-eigenaren en winkeliers zetten hun bedrijf op de kaart door aan te haken bij de lichtroute. In Waalwijk heeft bijvoorbeeld Eetcafé Kadinsky een projectie op de gevel van de ‘Looijersbeurs’, waar vroeger de dierenhuiden verhandeld werden. Door onderdeel te zijn van de route trekken bedrijven meer bezoekers en klanten aan.

 

Bovendien zijn lichtroutes interessant voor investeerders. In Waalwijk helpen de Rabobank en Centrummanagement Waalwijk de gemeente met de financiering. De Rabobank heeft een stimuleringsfonds in het leven geroepen. Deelnemende ondernemers krijgen zo een deel van hun kosten vergoed. Zowel deelnemers met een klein als groot budget zijn welkom.

 

2. Gevoel van trots en verbondenheid bij inwoners

Een permanente lichtroute weerspiegelt de identiteit van het dorp of de stad. Inwoners voelen zich hierdoor meer verbonden met hun gemeente en de gezamenlijke geschiedenis. Dit bevordert de sociale cohesie en creëert een gevoel van trots.

 

Waalwijker Kim van Ingen heeft bijvoorbeeld de portretten van oud-gemeentesecretaris Toon van Liempt, zijn vrouw Dora en de architect Jos Klijnen als lichtobjecten op haar gevel geprojecteerd. Klijnen heeft het pand in de jaren ’30 ontworpen, nadat zijn te moderne ontwerp voor het raadhuis was afgewezen. Door het enthousiasme van de huidige bewoner leeft zijn geschiedenis toch voort.

 

De identiteit van een dorp of stad staat nooit stil, maar is continu in ontwikkeling. Zo sluiten elk jaar nieuwe particulieren en ondernemers aan bij de Wet Blue-route. De route groeit continu met de tijd mee en iedereen heeft de mogelijkheid om zijn of haar verhaal te vertellen. Dit zijn verhalen uit het verleden, maar ook hedendaagse verhalen. Hoe kijken de inwoners nu naar de stad en hoe willen ze hun woonplaats verder ontwikkelen?

 

3. Trekpleister voor bezoekers en toeristen

Lichtroutes lopen langs historische gebouwen en monumenten in de stad of het dorp. Onderweg zijn er gezellige winkelstraatjes en horecagelegenheden om te lunchen, dineren of een drankje te drinken.

 

Lichtroutes zorgen voor levendigheid in het centrum en trekken bezoekers en toeristen aan. Dit vormt weer een sterke impuls voor de lokale bedrijvigheid.

 

De Wet Blue-route wordt bijvoorbeeld beleefd als ‘een mix van licht, ervaringen en verhalen’. De route voert onder meer langs een blauw verlicht gemeentehuis, een historisch pakhuis, gezellige eetcafés en oude arbeiderssteegjes.

 

4. Goed verenigbaar met klimaatdoelstellingen

Veel gemeenten stemmen hun beleid af op het halen van de klimaatdoelstellingen. Gelukkig past een lichtroute goed in dit streven. De verlichting van een lichtroute wordt duurzaam ontworpen, veroorzaakt geen lichthinder en gaat om middernacht uit.

 

Bovendien bespaar je als gemeente veel energie en kosten door kritisch naar de openbare verlichting te kijken op horizontaal vlak. Denk bijvoorbeeld aan het verlagen van het lichtniveau. Het horizontale vlak omvat de noodzakelijke verlichting voor de veiligheid. Een lager lichtniveau betekent echter niet minder veiligheid. Een relatief donkere straat met een verlicht kruispunt is vaak zelfs veiliger dan alles fel verlichten.

 

Een deel van deze besparing is inzetbaar voor het verticale vlak: monumenten, gebouwen en beelden. Het op unieke wijze aanlichten van herkenningspunten of het projecteren van beelden of symbolen creëert culturele waarde en vertelt het verhaal van jouw dorp of stad.

 

Stappenplan voor gemeenten om een lichtroute te creëren

Stappenplan voor een lichtroute in jouw gemeente

Ben je enthousiast om ook in jouw gemeente aan de slag te gaan met een lichtroute? Vertel jouw unieke verhaal door hoogtepunten van het dorp of stad te verlichten. Volg onderstaande stappen om een goede start te maken.

  1. Weet wat jouw ambitie en visie zijn. Wat wil je bereiken met de lichtroute? Welke economische, culturele en sociale waarde wil jij creëren?
  2. Bepaal je DNA en unieke kenmerken. Waar staat jouw dorp of stad om bekend?
  3. Haak aan op beleid. Hoe past de lichtroute in de beleids- en klimaatplannen van jouw gemeente? En hoe ga je het financieren?
  4. Betrek ondernemers, bewoners en overige stakeholders bij jouw lichtroute. Hoe krijg je alle betrokken partijen enthousiast om deel te nemen aan de route? Zijn er ook investeerders met wie je wilt samenwerken?
  5. Ga aan de slag! Realiseer de lichtroute met behulp van een lichtontwerper en geef jouw gemeente een geweldige economische en culturele impuls.

Heb je hulp nodig bij het ontwerpen van jouw lichtroute of wil je eens sparren over de mogelijkheden? Neem contact op met Arjen van der Cruijsen Lichtontwerp en ontdek wat de kansen en uitdagingen zijn van een lichtroute in jouw dorp of stad.

Over de auteur
Arjen van der Cruijsen werkt sinds 2012 als lichtontwerper. Daarvoor rondde hij de Master in Architecturaal Lichtontwerp af aan de Polytechnische Universiteit van Madrid. Hij ontwerpt licht voor bedrijven, overheden en particulieren op basis van de nieuwste technieken en inzichten. Dit doet hij volgens de filosofie: Licht draait om jou. Het laat je zien, kijken en verwonderen.

SHARE ON:
Share on facebook
Share on email
Share on linkedin
Share on twitter

NIEUWSGIERIG?

Maak kennis met ons en ontdek hoe we jouw wereld kunnen verlichten. Duurzaam en kostenefficiënt.